“Wees eens wat minder perfectionistisch". Niet zelden horen gestreste mensen dit advies. Maar dat werkt niet. En je moet het ook niet willen. Het is een gave, als je tot in detail een opdracht kunt afmaken. Als ik geopereerd moet worden, kan de chirurg niet perfectionistisch genoeg zijn. In dit artikel leggen onze experts uit hoe je kunt omgaan met perfectionisme.

Waarom werkt het niet?

Persoonlijke groei heeft alles te maken met verlangen. Je wilt ontwikkelen in een richting die een mooiere versie van jezelf oplevert. Iemand die perfectionist is, vindt perfectionist zijn op zich een gave eigenschap. Het geeft hem of haar sowieso een goed gevoel als je alles tot in de puntjes verzorgt. Het heeft je veel opgeleverd in je leven. En grote kans dat de allergie van een perfectionist zit bij mensen die maar wat doen, die slordig zijn of die steeds weer alle details veronachtzamen

Omdat iemand die perfectionistisch is daar trots op is, is er innerlijk weerstand tegen het ontwikkelen naar een minder perfectionistisch iemand. Het is alsof je iemand vraagt een stukje van zichzelf af te snijden.

Wat is dan het probleem?

Het is een misverstand perfectionisme als een probleem te zien. Het echte probleem is, dat dit de enige tool is die je gebruikt. Omdat het vaak veel oplevert, en omdat je er goed in bent, is dit de favoriete aanpak bij het omgaan met perfectionisme. Een hamer is een waardevol stuk gereedschap voor een timmerman. Maar het gaat fout als hij voor alles wat hij tegenkomt, de hamer uit zijn gereedschapsbox haalt.

Hoe ziet persoonlijke groei eruit?

Iemand die gestrest of burn-out dreigt te raken door perfectionisme, zal effectiever worden als hij of zij tools ontwikkelt voor situaties waarin je niet kan omgaan met perfectionisme of perfectionisme gewoonweg niet kan gebruiken. Tools voor een pragmatische of effectieve aanpak, die beter past bij de opgave waarvoor je staat, of bij de tijd die je hebt. Zo iemand kan gaan experimenteren met bijvoorbeeld het Pareto-principe dat je helpt om met twintig procent van de inspanning een goed resultaat neer te zetten. En als het nuttig en nodig is, vooral perfectionistisch blijven werken en leren omgaan met perfectionisme.

Duurzaam ontwikkelen

Om duurzaam te leren, zou je daarbij moeten bedenken waarvan je wilt genieten als je niet kunt genieten van het feit dat het resultaat perfect is. Er zijn opties genoeg. Je kunt genieten van de gedachte dat je nu mooie dingen kunt doen in de tijd die overblijft. Je kunt ervan genieten dat het resultaat nu wat meer ruimte laat voor de inbreng van anderen. Je kunt er voor alles van genieten dat je deze tool nu ook kunt hanteren, van je persoonlijke groei.

Meer lezen over stress en burn-out? Onze experts hebben diverse artikelen voor u geschreven over dit onderwerp en hebben een dossier opgesteld met de meestgestelde vragen rondom stress- en burn-out coaching.