Belang van vitaliteit op de werkvloer tijdens een zwangerschap

Van werkstress tot ziekteverzuim

Door langdurige stress kunnen er fysieke klachten ontstaan zoals hoofdpijn, psychische klachten, hoge bloeddruk of zelfs zwangerschapsvergiftiging. Ook kan het grote gevolgen hebben voor de baby. Door de stress kan de baby minder goed groeien, waardoor het kind met een te laag geboortegewicht geboren kan worden. Daarnaast is er een verhoogd risico op vroeggeboorte met alle gevolgen van dien.

Om deze complicaties zo veel mogelijk te voorkomen en werkstress te verminderen hebben zwangere werknemers allerlei rechten om de periode voor het verlof zo vlekkeloos mogelijk te laten verlopen. Hierbij kan je denken aan het doorbetaald krijgen van medische afspraken onder werktijd en het vrijgesteld worden van overuren en onregelmatige diensten. Natuurlijk valt hieronder ook dat een zwangere werknemer wordt vrijgesteld van zware fysieke arbeid. In branches waar dit voorkomt, kan worden gekozen om andere soort werk aan te bieden. Daarnaast moet er ook aandacht zijn voor de periode na de bevalling. De wet schrijft namelijk voor dat er tot 6 maanden na de bevalling recht is op extra pauzes en regelmatige werktijden.

De werkgever is altijd verplicht voor elke werknemer een zo gezond en veilige werkomgeving te creëren. In het bijzonder mag er geen werk verplicht gesteld worden dat schadelijk kan zijn voor de werknemer of het kind. Deze verplichtingen hebben bijvoorbeeld betrekking op het informeren van nieuwe werknemers over risico's van het werk, het minimaliseren van werkstress en toegang tot de bedrijfsarts. Wat besproken wordt met de bedrijfsarts valt ook in dit geval onder het medisch geheim.

Hiernaast is het belangrijk om zwangere werknemers inzicht te geven in de risico-inventarisatie en –evaluatie om te kijken wat er allemaal gedaan wordt om werkstress en andere risico’s op de werkvloer te beperken. Daarnaast is het preventief in gesprek gaan met de werkgever zeer belangrijk zodat van beide kanten duidelijk is wat verwacht kan worden. Een doorverwijzing naar de bedrijfsarts of melding bij de casemanager kan zorgen dat preventief al wordt gekeken naar de mogelijkheden en eventuele nadelige gevolgen voor de werknemer worden voorkomen.

Eigen ervaring

Ook een van onze werknemers gaf aan zich niet bewust te zijn geweest van de rechten tijdens haar zwangerschap bij een vorige werkgever: ‘Ik had het fijn gevonden als ik aan het begin van mijn zwangerschap gewezen zou zijn op mijn rechten en plichten als zwangere op de werkvloer. Tijdens mijn zwangerschap ervaarde ik veel last van werkdruk wat weer een negatief effect had op mijn lichaam. Uiteindelijk ben ik na een stressvolle periode na extreem vroeggeboorte gelijk aan de slag gegaan. Niet wetende dat ik recht had op bijvoorbeeld extra pauzes. De hoge werkdruk en gelijk maar doorgaan hebben er uiteindelijk voor gezorgd dat mijn PTSS-klachten zijn verergerd.’

Ondanks de richtlijnen van de overheid en de rechten die in Nederland bestaan voor zwangere werknemers geeft bijna de helft aan een vorm van discriminatie op de arbeidsmarkt te ervaren bij zwangerschap of een kinderwens, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten van de mens. Des te meer reden om alert te zijn en dit onderwerp bespreekbaar te maken op de werkvloer.