Kennisbank

Wat is stress & hoe herken je een burn-out?

28 mei 2020

U merkt dat een werknemer last heeft van stress. Dan is het goed om te weten wat er bij uw medewerker speelt en wat u als werkgever kunt doen om de stressklachten te verminderen. In dit artikel leert u wat stress is en hoe burn-out ontstaat. 

Wat is stress?

Burn-out begint bij stress. Stress hoeft niet negatief te zijn. Het zet aan tot actie. Een beetje stress houdt een mens scherp en daardoor verbeteren de prestaties. Zo nu en dan stress ervaren is niet erg. We noemen dit ook wel positieve stress en een werknemer heeft hiervan geen blijvende klachten. Negatieve stress ontstaat wanneer een werknemer er last van gaat krijgen. Het gevoel ontstaat bij de werknemer dat er meer van hem of haar gevraagd wordt, dan hij of zij denkt waar te kunnen maken. In voorgaande zin staat heel bewust “dan hij of zij denkt…” want hoe iemand omgaat met het werk en/of problemen en hoe hij of zij erover denkt (welke gedachten heeft hij of zij erbij) is cruciaal in het ervaren van stress. Stress ontstaat als de belasting (taaklast: werk en privé) groter is dan de belastbaarheid.

Langdurige blootstelling aan stress met weinig herstelperioden kan leiden tot overspannenheid. Overspannenheid is een toestand met aanhoudende fysieke en/of psychische klachten ontstaan door chronische overbelasting en stress waardoor iemand niet meer tot rust komt, het gevoel heeft het niet meer aan te kunnen en minder goed functioneert.

Hoe herken je een burn-out?

Een burn-out ontstaat als een werknemer langdurig last heeft van stress. De werknemer heeft roofbouw op zijn lichaam gepleegd. Ondanks de stress en de spanningsklachten is hij of zij stug blijven doorgaan. Klachten zoals hierna genoemd blijven een indicatie (er kunnen meer of andere klachten zijn), maar specifiek voor burn-out geldt: een ernstige emotionele uitputting, mentale distantie (het ervaren van onverschilligheid of emotionele afstand tot de werksituatie (cynisme)), (het gevoel van) verminderde bekwaamheid in het werk. De diagnose burn-out wordt door een arts of psycholoog gesteld wanneer de overspanning klachten langer dan 6 maanden geleden zijn begonnen en de gevoelens van vermoeidheid en uitputting sterk aanwezig zijn.

Burn-out klachten

Hoe merkt u aan uw werknemer dat hij of zij last heeft van klachten als gevolg van stress? U ziet een aantal van onderstaande spannings- of burn-out klachten bij uw werknemer:

• Lichamelijke en geestelijke vermoeidheid;
• Overspannenheid;
• Prikkelbaar;
• Concentratieverlies;
• Vergeetachtigheid;
• Emotionele labiliteit;
• Slaapproblemen;
• Ontwijken van sociale contacten;
• Sociaal, maatschappelijk en professioneel functioneren gaat minder goed;
• Toegenomen ziekteverzuim.

Als u in een vroegtijdig stadium stress gerelateerde klachten herkent bij uw werknemer en hierover in gesprek gaat, kunt u arbeidsongeschiktheid voorkomen. Met een coach kan onderzocht worden waar de stress vandaan komt en hoe de werknemer hier zelf beter mee om kan gaan.

Wilt u meer lezen over onze stress- en burn-out coaching? Op onze site vindt u diverse artikelen over burn-out herstel door wetenschappelijke inzichten & over hoe u uw werknemer helpt bij burn-out of stress. Met vragen kunt u terecht in ons uitgebreide dossier over stress- en burn-out coaching.