Kennisbank

Bedrijfsmaatschappelijk werk bij ADXpert!

13 januari 2023

Wanneer werknemers in de juiste balans zijn, geven ze het beste van zichzelf. Maar het kan voorkomen dat op het werk of privé situaties ontstaan die het functioneren nadelig beïnvloeden. Dan is het goed om een bedrijfsmaatschappelijk werker in te schakelen. Daarvoor kunt u bij ADXpert terecht!

Bij psychosociale hulpverlening van werknemers met emotionele, psychologische of materiële problemen kan bedrijfsmaatschappelijk werk ingezet worden. Dit kan voor zowel werkgerelateerde als niet-werkgerelateerde factoren of schokkende gebeurtenissen. Denk aan problemen met relatie/scheiding, rouw/verlies, zorg/ziekte, verslaving/lifestyle, huisvesting, financiële zorgen, (bedrijfs-) ongeval e.d. Waarbij de focus ligt op een strategische en oplossingsgerichte hulpverleningsmethodiek.

De waarde van bedrijfsmaatschappelijk werk

Een bedrijfsmaatschappelijk werker verleent deskundige hulp en begeleiding aan werkgevers en werknemers. Zij signaleert werksituaties of -omstandigheden die aanleiding kunnen geven tot moeilijkheden en levert een bijdrage aan het begeleiden van veranderingsprocessen en de ontwikkeling van sociaal beleid binnen een bedrijf of organisatie. De bedrijfsmaatschappelijk werker adviseert leidinggevenden en management met vragen rondom de uitvoering van hun personele zorgtaak.

Bedrijfsmaatschappelijk werk wordt ingezet bij de meest uiteenlopende problemen. Speelt er iets op het werk of speelt er iets in de privésituatie dat doorwerkt op het werk, dan kunt u bedrijfsmaatschappelijk werk inzetten. Een aantal voorbeelden:

• Werkstress door overbelasting en problemen die voortvloeien uit verstoorde arbeidsverhoudingen en conflicten;
• Onzekerheid over de toekomst door organisatieverandering;
• Persoonlijke effectiviteit en ontwikkelingsvragen;
• Dreigende uitval, frequent verzuim en re-integratie;
• Motiveringsproblemen door onzekerheid over de eigen loopbaanontwikkeling;
• Traumatische ervaring door agressie, ongeval of overlijden;
• Problemen met acceptatie van psychische en/of fysieke beperkingen;
• Omgaan met veranderingen en life events;
• Verstoorde werk-privébalans door bijvoorbeeld mantelzorgverplichtingen, zorg voor kinderen, verhuizing en andere life-events;
• Persoonlijke problemen zoals schulden, (v)echtscheiding, rouw- en verlies, verslaving en andere relatieproblemen.

Arbeidsgebied van bedrijfsmaatschappelijk werk

De kracht van bedrijfsmaatschappelijk werk ligt in ‘het op een concrete en effectieve manier benaderen van dreigende, betrekkelijke eenvoudige en praktische getinte problemen die zich in de dagelijkse werkpraktijk van werknemers en werkgever voordoen’. Bovendien is het bedrijfsmaatschappelijk werk laagdrempelig, breed inzetbaar – zowel individueel als groepsgericht- veranderingsgericht, preventief en curatief klantgericht, en resultaatverantwoordelijk, en werkt het veel samen met andere disciplines. De bedrijfsmaatschappelijk werker is een agogisch goed geschoolde, op arbeid en organisatie gerichte specialist. De bedrijfsmaatschappelijk werker vervult als ‘gespecialiseerde generalist’ een belangrijke rol in organisaties. Op een concrete, praktische en pragmatische wijze benadert zij problemen op de werkvloer en draagt bij aan de oplossing ervan. Zij vervult deze ondersteunende dienstverlening in samenwerking, en niet in concurrentie met andere op werknemers gerichte disciplines. Functionele en persoonlijke aandacht voor de werknemers is eerste verantwoordelijk van de werkgever. Onvoldoende aandacht voor werknemers vanuit het management heeft een aantal concrete, of indirecte psychologische en/of effecten tot gevolg zoals:

• Een arbeidsverzuim dat hoger ligt dan het landelijk gemiddelde;
• Een hogere werkdruk en werkbelasting bij werknemers die het arbeidsverzuim van collega’s moeten opvangen;
• Een bovengemiddeld werknemersverloop;
• Een minder positieve werkbeleving of een minder constructieve werkattitude bij werknemers, waardoor er irritatie ontstaat bij de werkgever, met alle negatieve fysieke of psychische gevolgen voor henzelf en de werknemers.

Het kan niet genoeg benadrukt worden dat gebrek aan aandacht voor werknemers op financieel-economisch terrein kan zorgen voor hoge kostenposten voor de werkgever. Het is aan te bevelen de mogelijkheden te benutten die bedrijfsmaatschappelijk werk te bieden heeft.

Problemen ontstaan vanuit het werk of vanuit de privésituatie kunnen leiden tot psychische klachten en werknemers belemmeren in het functioneren. Als de problematiek langere tijd duurt kan dit leiden tot ziekteverzuim. Adequate interventie kan helpen verzuim te voorkomen en verminderen. De ervaring is dat enkele gesprekken een opwaartse lijn is te bemerken. Het actief werken aan het voorkomen en het aanpakken van psychosociaal disfunctioneren is een investering die zich ruimschoots terug verdient. De bedrijfsmaatschappelijk werker biedt ondersteuning en werkt samen met de werknemer en organisatie aan een oplossing.

De bedrijfsmaatschappelijk werker is een professional die gespecialiseerd is in verschillende problematieken die ervoor kunnen zorgen dat de werknemer uit balans is geraakt of dreigt te raken. Met bedrijfsmaatschappelijk werk krijgt de werknemer hulp, advies, inzicht in de problemen en leert hij/zij vaardigheden om de situatie te hanteren of te veranderen.

Wat levert het op? 

Voor de werknemer kan bedrijfsmaatschappelijk werk het volgende opleveren:

• meer werkplezier krijgen;
• gemotiveerder worden;
• het onderhouden van betere contacten;
• persoonlijke effectiviteit vergroten;
• meer zelfvertrouwen krijgen;
• ontwikkelingsmogelijkheden ontdekken of vergroten.

Voor de werkgever betekent het:

• meer rendement;
• continuïteit;
• minder verzuim;
• minder lasten; 
• een betere werksfeer;
• kwaliteit van het werk wordt geconsolideerd of verbeterd;
• werknemers binden aan het bedrijf. 

De toegevoegde waarde van bedrijfsmaatschappelijk werk voor u als klant is vooral de laagdrempelige toegankelijkheid voor werknemers. Zij vinden het vaak lastig dergelijke gevoelens of problematiek bespreekbaar te maken met bijvoorbeeld de leidinggevende of binnen hun sociale context. Hierdoor bestaat het risico dat dat de problemen niet worden opgelost en zij minder gaan presteren, verder uit balans raken en uitvallen.

De uitgangspunten voor het handelen van het bedrijfsmaatschappelijk werk zijn in feite de uitgangspunten van het maatschappelijk werk. Deze uitgangspunten zijn onder andere beschreven in het Beroepsprofiel en zijn genormeerd in de Code van het Maatschappelijk Werk. De functie bedrijfsmaatschappelijk werk wordt uitgeoefend binnen een kader waarbinnen het Beroepsprofiel van het maatschappelijk werker van kracht is. In het Beroepsprofiel en de Code wordt aangegeven dat de maatschappelijk werker werkt:

• Aan het tot zijn recht komen van de cliënt;
• Aan het vergroten van het probleemoplossend vermogen van de cliënt;
• Door middel van een functionele relatie met de cliënt;
• Vanuit de centrale waarde van de eigenwaarde en zelfbepaling van elk mens en dus van elke cliënt.

Het bedrijfsmaatschappelijk werk heeft een professioneel karakter, wat onder meer inhoudt dat men gebruik maakt van doelgerichte en systematische werkwijzen binnen het hulpverleningsproces. De bedrijfsmaatschappelijk gaat dus methodische te werk. Een belangrijke methode is de social casework-methode, waarbij een sterke nadruk gelegd wordt op de relatie tussen de werker en de cliënt. Een andere methodes zijn het groepsmaatschappelijk werk, de systeembehandeling en de sociale actie. Een kenmerk van deze methoden is dat ze alle met fases werken, daar waar het gaat om psychosociale hulpverlening: intake/diagnose, uitvoering en afsluiting.

Bedrijfsmaatschappelijk werk in de spreekkamer

De hulpverlening en/of begeleiding door het bedrijfsmaatschappelijk werk wordt geacht kortdurend en probleemoplossend te zijn. De bedrijfsmaatschappelijk werker voert dus in principe niet meer dan vijf gesprekken per werknemer. Tijdens de gesprekken wordt de werknemer gestimuleerd om zelf de oplossing van het probleem te vinden. Het hulpverlening traject in het bedrijfsmaatschappelijk werk kent een aantal fases, die doorlopen moeten worden om tot een goede analyse en behandeling van de problematiek te komen. De fases zijn:

• Intake fase;
• Probleem verkennende fase;
• Definiëren van het probleem en naar aanleiding daarvan de definiëring van de hulpvraag;
• Definiëren van het hulpaanbod;
• Begeleidingsfase;
• Afrondingsfase.

Wanneer er sprake is van een doorverwijzing naar bedrijfsmaatschappelijk werk wordt er een afspraak gemaakt voor een intakegesprek. Tijdens de intake; gericht op het verhelderen van de oorzaken en factoren die hebben geleid tot de aanmelding, wordt geïnventariseerd wat er aan de hand is, een eenduidig probleem of een stapeling van meer problemen, waardoor de werknemer uit balans is geraakt. De inzet van bedrijfsmaatschappelijk werk is dan curatief. De bedrijfsmaatschappelijk werker werkt ook preventief aan het voorkomen van ziekteverzuim.

Na het definiëren van de hulpvraag zal de bedrijfsmaatschappelijk werker een advies uitbrengen aan werkgever en werknemer over te nemen interventie. Mocht bijvoorbeeld uit de intake blijken dat bedrijfsmaatschappelijk werk niet de meest passende oplossing is, dan verwijzen we gericht door.

Bij vragen over de inzet van bedrijfsmaatschappelijk werk kunt u contact opnemen met Janneke Vogelaar, j.vogelaar@adxpert.nl of via 0682131420. Of u kunt ons contactformulier invullen voor meer informatie.