Onlangs kwam ik het weer tegen in mijn werk als re-integratiecoach dat een haalbaarheidsonderzoek werd voorgesteld als een voorfase van het tweede spoortraject op advies van de arbeidsdeskundige. Met als doel dat dit haalbaarheidsonderzoek zich richt op het beoordelen van de arbeidsmogelijkheden op de markt. Ook werkgevers schakelden dit onderzoek soms in wanneer ze twijfelen over de inzet van spoor 2 in de hoop dat het kan aantonen dat spoor 2 niet zinvol is.
Kan je afzien van een tweede spoortraject als uit het haalbaarheidsonderzoek blijkt dat tweede spoor niet haalbaar is? Ben je daarmee als werkgever af van je verplichting een 2de spoortraject in te zetten? Laten we dit eens nader bekijken.
Het onderzoek kan aangeven dat er weinig tot geen kansen zijn op de arbeidsmarkt voor de werknemer in kwestie. Op basis hiervan beslist de werkgever mogelijk om geen tweede spoortraject te starten. Maar hier schuilt een probleem.
Echter, zelfs als dit besluit wordt genomen op basis van het haalbaarheidsonderzoek, kan het dossier na ongeveer 87-93 weken arbeidsongeschiktheid bij het UWV belanden, en alsnog tot een sanctie leiden.
Waarom? Omdat het UWV de beoordelingskaders volgt die zijn gebaseerd op wetgeving, waarin staat dat er altijd moet worden gezocht naar mogelijkheden in eigen en ander werk, ongeacht of deze realistisch zijn. Dit betekent dat zelfs bij marginale mogelijkheden een poging moet worden gedaan om de arbeidsmarkt te verkennen en sollicitatievaardigheden te vergroten.
Een 2de spoor traject is meer dan alleen het kijken naar realistische kansen op de arbeidsmarkt. Het omvat ook het trainen van werknemer op het gebied van sollicitatievaardigheden, wat waardevol is voor de toekomst, zelfs als er momenteel beperkingen zijn. Het idee is dat werknemer al voorbereid is op een situatie waarin zijn of haar beperkingen afnemen en ze weer kunnen solliciteren. Dit verkort potentiële uitkeringsperiodes en investeert in de toekomstige arbeidsmobiliteit van de werknemer.
Het enige geval waarin dit kan, is wanneer een werknemer geen benutbare mogelijkheden (GBM) heeft of als meewerken aan het tweede spoortraject contraproductief is voor zijn of haar herstel. Alleen de bedrijfsarts kan aangeven of dit het geval is en moet dat medisch kunnen onderbouwen. De vraag of werknemer ontheven kan worden van de re-integratieplicht moet dan ook bij de bedrijfsarts worden neergelegd. De bedrijfsarts kan besluiten dat de werknemer op medische gronden op dit moment niet in staat is om het tweede spoortraject voort te zetten.
Wanneer in het tweede spoortraject de arbeidsmarkt verkend is, de werknemer sollicitatievaardig is en er geen sprake kan zijn van werken op de arbeidsmarkt volgens de bedrijfsarts waardoor het 2de spoor traject stagneert, kan de re-integratiecoach naar de werkgever aangeven dat er voor deze werknemer geen mogelijkheden op de reguliere arbeidsmarkt zijn en de opdracht van het tweede spoortraject beëindigen. Als de re-integratiecoach e.e.a. goed onderbouwd in het tweede spoordossier zou dit geen probleem moeten geven bij het indienen van de WIA-aanvraag.
Kortom, een haalbaarheidsonderzoek kan waardevolle inzichten bieden, maar het afzien van een tweede spoortraject alleen op basis van een haalbaarheidsonderzoek kan uiteindelijk meer problemen opleveren dan oplossen. Het is belangrijk om de bredere context en het doel van spoor 2 in overweging te nemen bij het nemen van re-integratiebeslissingen.
ADXpert beschikt over ervaren coaches die bovendien alert zijn op de risico’s, ook de wat minder bekende. Dat levert deskundig advies op, voor zowel werkgever als werknemer, een traject waarin betrokkenheid voorop staat en een solide onderbouwing van het dossier. Zo wordt spoor 2 van een last tot een doordacht en samenhangend geheel.
Benieuwd naar wat ADXpert voor jouw organisatie kan betekenen in het kader van re-integratie en spoor 2-trajacten? Onze ervaren coaches staan klaar om je te ondersteunen.